کتاب هفدهم
عنوان اصلـــی: On a marché sur la Lune
عنوان انگلیسی: Explorers on the Moon
پس از ماجرای هدف کره ماه، در کتاب روی ماه قدم گذاشتیم می‌بینیم که موشک اتمی روی ماه فرود می‌آيد. ابتدا تن‌تن و سپس كاپيتان هادوک نخستین كسانی هستند كه روی ماه قدم می‌گذارند. دوپونت و دوپونط بر اثر اشتباه در ساعت حرکت، همراه ديگران در موشک هستند و بدين ترتيب اكسيژن برای همه كافی نيست. مهندس ولف، دست‌يار پروفسور تورنسل، با جاسوسان هم‌كار است و يكی از آن‌ها را در موشک مخفی كرده تا در موقعيتی مناسب موشک را دزديده و بدون ديگران به زمین بازگردند…
آماده‌سازی و انتشار روی ماه قدم گذاشتیم
تاریخ طراحی و آماده‌سازی: 29/اکتبر/1952 – 29/دسامبر/1953 (07/آبان/1331 – 08/دی/1332)
این کتاب سال 1954 (1333 خورشیدی) به‌چاپ رسید. 15 سال بعد، یعنی در سال 1969 (1348 خورشیدی) نیل آرمسترانگ (Neil Armstrong) موفق‌شد روی ماه قدم بگذارد.
کتاب‌های 16 و 17 آخرین دوگانه‌ی پیوسته‌ی ماجراهای تن‌تن و میلو پس از اسرار اسب شاخدار و گنج راکام قرمز و هم‌چنین هفت گوی بلورین و معبد خورشید به‌حساب می‌آید.
اين دو كتاب (هدف کره ماه و روی ماه قدم گذاشتیم) اوج قدرت هرژه در طراحی می‌باشد. فضاسازی كار بسيار عالی است و صحنه‌های كارخانه‌ی موشک و مناظر ماه بسیار زيبا طراحی شده‌اند. البته هرژه برای اين دو كتاب به كمک يک تيم حرفه‌ای، پژوهش‌های گسترده‌ای را انجام داد.
استودیو هرژه
روی ماه قدم گذاشتیم نخستین داستانی بود که به‌طور کامل توسط استودیو هرژه (Studios Hergé) تولید شد. شرکتی که در 6 آوریل 1950 (17 فروردین 1329) تاسیس شد. قبل از این دوره، در دهه‌ی 1930 (1310 خورشیدی) هرژه یک آتلیه‌ی کوچک برای تبلیغات و طراحی گرافیک تاسیس کرد. هم‌کارانی که برای کمک به رنگ‌آمیزی داستان‌های سیاه‌و‌سفید قبلی به هرژه کمک کرده بودند در این مجموعه (هدف کره ماه و روی ماه قدم گذاشتیم) نقش به‌سزایی داشتند.
یکی از نخستین هم‌کاران هرژه، باب دو مور (Bob De Moor) بود که در 6 مارس 1951 (15 اسفند 1329) به تیم پیوست. نخستین مشارکت وی ایجاد تصویر تمام صفحه از موشک ماه‌پیما بود. این‌کار یک‌ماه زمان برد تا او جزئیات و چشم‌انداز پیچیده در طراحی باشکوه موشک را نهایی کند. او روی ماجراهای ماه (هدف کره ماه و روی ماه قدم گذاشتیم) کار کرد. به‌ویژه عناصر موشک ماه‌پیما، سکوی پرتاب و مرکز تحقیقات اتمی اسپروژ، و هم‌چنین فضا و مناظر ماه. سهم او در دنیای تن‌تن را نمی‌توان دست کم گرفت.
ادگار پیر ژاکوبز (Edgar Pierre Jacobs)، نیز برای تزئین برخی از ماجراهای تن‌تن (عصای شاه اتوکار، هفت گوی بلورین و معبد خورشید)، که نقاشی‌های اولیه‌ی آن‌ها امروز در موزه‌ی هرژه به نمایش گذاشته شده است، به آراستن آلبوم‌ها کمک کرد.
سفر در فضا
اگرچه بیش‌تر داستان در محدوده‌ی موشک ماه‌پیما اتفاق می‌افتد، ولی هرژه استعداد آن‌را دارد که ماجراجویی را مثل همیشه جذاب کند. او موفق می‌شود احساسات شدید همه‌ی کسانی را که در نخستین ماموریت بشریت به ماه شرکت می‌کنند برانگیزد. عصبی بودن فضانوردان قبل از پرتاب، شرایط فرود آن‌ها، انتقال رادیویی بین فضانوردان و تیم آن‌ها در زمین، حسِ لحظه‌ی قدم گذاشتن بر سطح ماه و شادی که در آن لحظه توسط کسانی‌که روی زمین بودند احساس می‌شود.
هادوک، قمر آدونیس
آدونیس، طراحی‌شده توسط باب دو مور، نیروی گرانشی خاصی را به هادوک مست وارد می‌کند و وی شروع به دورزدن صخره‌ی فضایی می‌کند و در واقع به قمر آن تبدیل می‌شود. جالب است بدانید نخستین ماهواره‌ی ساخت دست بشر در مدار زمین تا چند سال پس از انتشار داستان به فضا پرتاب نشد!
گشت‌وگذار دوپونت و دوپونط روی ماه
یکی از نکات جالب این قسمت، ارجاع هرژه به داستان تن‌تن در سرزمین طلای سیاه است. در بخشی از این داستان، مسمومیت دوپونت و دوپونط ناشی از مصرف قرص فرمول۱۴، عود می‌کند و باعث می‌شود موهای آن‌ها، نه‌تنها رشد کند بلکه به‌رنگ‌های مختلفی در بیاید، که سرانجام پروفسور تورنسل درمان قطعی این مسمومیت را پیدا می‌کند.
هم‌چنین وقتی کارآگاهان دردسرساز روی ماه در حال گشت‌وگذار هستند ردپایی می‌بینند. دوپونت و دوپونط فکر می‌کنند قبل از آن‌ها کسانی روی ماه آمده و از آن‌جا عبور کردند. در حالی‌که این ردپاهای خودشان است! این‌جا هم به ظرافت هرژه در بازفرستادن او به‌همان کتاب تن‌تن در سرزمین طلای سیاه که کارآگاهان در صحرا گرفتار شده‌بودند و دور خود می‌چرخیدند، پی می‌بریم!
کروی‌شدن مایعات در فضا
هنگامی که آب در کره‌ی زمین قرار دارد، جاذبه‌ی زمین آن‌را به پایین می‌کشد و به‌شکل ظرفی در می‌‌آورد که درون آن قرار دارد. اما در فضا تاثیرات جاذبه متفاوت است. اشیائی که در مدار زمین قرار دارند، هم‌چنان تحت تاثیر جاذبه قرار دارند، ولی در وضعیت سقوط آزاد هستند. یعنی در حالی‌که به‌سوی زمین سقوط می‌کنند، در حال حرکت مداری، حرکت مداوم جانبی، هستند. این وضعیت درعمل باعث ایجاد حالت بی‌وزنی در آن‌ها می‌شود. قطره‌های مایعات در فضا در نبود نیروی وزن، تحت تاثیر نیروی کشش سطحی به‌شکل کره در می‌آیند.
هرژه این موضوع علمی را به‌شکل هنرمندانه و ظریفی در چند قاب با اسکاچ کاپیتان هادوک به‌تصویر کشیده است.
یک گام کوچک برای تن‌تن
این لحظه‌ی بزرگ برای تن‌تن و تیم همراه است. فرود روی ماه موفقیت‌آمیز بوده. زمانی فرا رسیده که تن‌تن نخستین انسانی‌ست که مناظر شگفت‌انگیزی را از سطح کره‌ی ماه مشاهده می‌کند. قهرمان شجاع ما به‌طور رسمی از پلکان بیرونی موشک فرود می‌آید. او پایش را روی ماه می‌گذارد، چند قدم برمی‌دارد و می‌گوید:
حالا روی ماه هستم! چند قدمی هم راه رفتم… بدون شک در تاریخ بشریت برای اولین‌بار ما انسان‌ها روی ماه قدم گذاشتیم!
خوش‌آمدگویی به آرمسترانگ
سرانجام در 20 ژوئیه 1969 (29 تیر 1348) نخستین سفر انسان به ماه انجام شد. هرژه طرحی را ترسیم کرد که در آن نیل آرمسترانگ (Neil Armstrong) در حالی‌که از آپولو 11 پیاده شده است، با تن‌تن و میلو، کاپیتان هادوک و پروفسور تورنسل روبه‌رو می‌شود که به او خوش‌آمد می‌گویند!
یخ در ماه
کشف یخ در یک غار زیرزمینی توسط تن‌تن بعدها به‌عنوان یک احتمال واقعی تایید شد. کاوش‌گر فضایی کلمنتاین (Clementine) که در سال 1994 (1372 خورشیدی) پرتاب شد، سطح ماه را با تجهیزات حساس راداری ترسیم کرد. پس از دو سال تجزیه و تحلیل داده‌ها، ناسا از کشف احتمالی یخ در ماه خبر داد. رادار توده‌ای را تشخیص داده‌بود که شبیه دریاچه‌ی یخ‌زده با قطر حدود پنج کیلومتر بود.
کلاه فضانوردان در روی ماه قدم گذاشتیم
قهرمانان ما لباس فضایی با کلاه ایمنی شفاف می‌پوشند. این اشتباه سهوی‌ست و هرژه مرتکب خطا نشده! نویسنده این گزینه را انتخاب کرده است تا بتوانیم چهره و حرف‌زدن شخصیت‌ها را ببینیم. در دنیای واقعی کلاه‌های فضایی با فیلترهای خاصی پوشانده شده‌اند تا از فضانوردان در برابر اشعه‌ی شدید خورشید محافظت کنند.
پشیمانی و فداکاری ولف
از ابتدای داستان با توجه به تعداد مسافران ناخوانده‌ی ماه، کمبود اکسیژن قابل پیش‌بینی‌ست. مهندس ولف که از خیانت خود به دوستانش پشیمان شده، آماده‌ی انجام هر کاری برای رهایی از عذاب‌وجدان خویش است. او می‌خواهد دوستانش را نجات دهد و به گناه سنگین خود پایان دهد. بنابراین تصمیم بزرگی می‌گیرد. ولف با خارج‌شدن از موشک ماه‌پیما قصد دارد تا حدی مشکل افت اکسیژن را چاره کند. به‌همین منظور نامه‌ای برای تن‌تن و دوستانش می‌نویسد و از آن‌ها معذرت‌خواهی می‌کند.
شخصیت‌های داستان
تن‌تن و میلو، کاپیتان هادوک، پروفسور تورنسل، دوپونت و دوپونط، والتر، میلر، فرانک ولف، آقای باکستر، بوریس یورگن، دکتر رتول و…
گزیده‌ای از انیمیشن روی ماه قدم گذاشتیم به‌زبان اصلی
